Porządny Lekarz Porządna dawka informacji o zdrowiu i medycynie
Podobne artykuły
Zator tętnicy płucnej, inaczej zator w płucach bądź zatorowość płucna, to stan zagrożenia życia wymagający interwencji lekarskiej. Materiał zatorowy – jest nim najczęściej skrzep krwi – zamyka światło naczyń płucnych, powodując niewydolność krążenia. Chorych leczy się głównie lekami trombolitycznymi.
Komu grozi zator tętnicy płucnej?
Zator tętnicy płucnej grozi przede wszystkim osobom po złamaniach kości długich (materiałem zatorowym jest tłuszcz), z niedawno wprowadzanym lub usuwanym cewnikiem naczyniowym (materiałem zatorowym jest powietrze), po nowotworze czy też kobietom w ciąży – w przypadku oddzielenia się łożyska (materiałem zatorowym jest płyn owodniowy). Ponadto czynnikami ryzyka są:
- otyłość,
- stan pooperacyjny,
- wiek (zagrożenia wzrasta szczególnie po 70. życia),
- zaawansowana choroba płuc,
- schorzenia układu krążenia,
- doustna antykoncepcja hormonalna,
- stan po porodzie.
Jak rozpoznać zator tętnicy płucnej?
W przypadku podejrzenia zatoru tętnicy płucnej wykonuje się:
- Badania krwi – m.in. określa się stężenie osoczowych d-dimerów, troponin sercowych (czyli białek, które są składnikiem komórek mięśniowych) oraz peptydów natriuretycznych.
- Badanie angio-tk (angiografia tomografii komputerowej) – pozwala ocenić drożność pnia płucnego, obu tętnic płucnych.
- Badanie scyntygrafii perfuzyjnej płuc – umożliwia sprawdzenie ukrwienia miąższu płuc.
Jeśli zator tętnicy płucnej występuje, stężenie każdego z parametrów badań jest znacznie podwyższone. W trakcie diagnozy chorego, lekarz musi odróżnić zatorowość płucną od m.in. rozwarstwiającego tętniaka aorty, odmy płucnej, zapalenia płuc, zapalenia osierdzia, zawału serca, zapalenia opłucnej czy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Badaniami pomocniczymi do badania krwi i angio-tk są: RTG klatki piersiowej, EKG (elektrokardiologiczne badanie serca) oraz badanie echokardiograficzne.
Zator tętnicy płucnej – leczenie trombolityczne i heparyną niefrakcjonowaną
Choremu, u którego zdiagnozowano zator tętnicy płucnej, w pierwszej kolejności podaje się heparynę niefrakcjonowaną. Hamuje ona proces krzepnięcia krwi oraz pobudza układ immunologiczny organizmu (można ją podawać dożylnie lub podskórnie). Następne choremu podaje się leki trombolityczne rozpuszczające zalegający skrzep w naczyniach płucnych. Dzięki temu przywracany jest prawidłowy przepływ krwi. Do leczenia przeciwkrzepliwego stosuje się również acenokumarol i warfarynę (antagoniści witaminy K).
Zator płucny – embolektomia płucna
Gdy leczenie trombolityczne i za pomocą heparyny niefrakcjonowanej nie przynosi pożądanych skutków, chorego poddaje się zabiegowi embolektomii płucnej. Polega on na operacyjnym usunięciu zatoru z tętnic płucnych. Embolektomię wykonuje się z użyciem krążenia pozaustrojowego.
Zator tętnicy płucnej – filtr żylny
Innym rozwiązaniem na pozbycie się zatoru płucnego jest założenie filtru do żyły głównej, dolnej. Blokuje on dostęp materiału zatorowego do płuc i serca. Wprowadzenie filtra jednak nie leczy samej zakrzepicy, a jedynie zapobiega powikłaniom. Metodę filtrową stosuje się jedynie wtedy, gdy mimo prawidłowego leczenia zator u chorego nawraca.
